بسمه تعالی

سیزدهمین گردهمایی گروه‎های تخصصی شهرسازی سازمان‎های نظام مهندسی ساختمان استان‎های کشور در روز‎های ‏پنجشنبه و جمعه مورخ دوم و سوم بهمن ماه سال 1393 در شهر زیبا و ساحلی بوشهر و در کرانه‎ی خلیج همیشه فارس ‏به میزبانی سازمان نظام مهندسی ساختمان استان بوشهر با حضور جمعی از مدیران اجرایی استان، اساتید دانشگاه و ‏نمایندگان گروه‎های تخصصی شهرسازی استان‎های سراسر کشور با تمرکز ویژه بر موضوع «نظارت شهرسازی» برگزار ‏گردید.

در مراسم افتتاحیه‎ی این همایش به ترتیب رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان، دبیر اجرایی همایش، ‏معاون امور عمرانی استانداری، عضو شهرساز شورای مرکزی و شهردار بوشهر به طرح دیدگاه‎های خود پرداختند و آرزو ‏نمودند حاصل مذاکرات همایش، منشأ تأثیرات ارزنده‎ای برای مسائل و موضوعات «شهرسازی» در سطح کشور ‏باشد.

سپس، مباحث تخصصی با ایراد هشت سخنرانی توسط اساتید دانشگاه‎های مختلف تا پایان روز اول ادامه یافت. ‏در دومین روز، نشست‎های تخصصی با حضور نمایندگان استانها در چند نوبت برگزار و نهایتاً با تشکیل سه کمیته‎ی ‏مختلف، پیشنهادات مربوط به چگونگی تنظیم گردش کار «نظارت شهرسازی» جمع آوری شد.

در پایان دومین روز ‏همایش، موارد زیر به عنوان قطعنامه پایانی به تأیید شرکت کنندگان در گردهمایی رسید.‏

‏1- در یک ارزیابی کلی، وضعیت موجود شهرهای کشور از نظر متخصصان، اساتید و کارشناسان ذی‎ربط، مطلوب نبوده ‏و شهرهای کشور به لحاظ سیما و منظر شهری، کارایی و عملکرد و نهایتاً مسائل زیست محیطی با معضلات جدی ‏مواجه می‎باشند.‏

‏2- در مجموعه عواملی که موجب بروز چنین وضعیت نامطلوبی برای شهرهای کشور گردیده، عدم اعمال «نظارت ‏شهرسازی» که در چند قانون مهم مورد تأکید قرار گرفته، کاملاً محسوس می‎باشد.‏

‏3- وزارت محترم راه و شهرسازی (مسکن و شهرسازی سابق) به عنوان نماینده‎ی حاکمیت برای اعمال «نظارت ‏شهرسازی» تاکنون به دلائل مختلف به جدیت به وظیفه‎ی قانونی خود مبنی بر نظارت بر حسن اجرای طرح‎های ‏توسعه‎ی شهری نپرداخته است.‏

‏4- مدیریت های شهری در خلأ «نظارت» بر فعالیت‎های شهرسازی، با نادیده گرفتن ضوابط و مقررات شهرسازی و ‏اقدامات خلافی همچون تراکم فروشی، تغییر کاربری‎های گسترده و غیره نه تنها قوانین را نادیده گرفته، بلکه حقوق ‏شهروندان را در خصوص برخورداری از شهرهای زیبا، کارآمد و پاک، تضییع نموده اند.‏

‏5- ادامه‎ی وضعیت عدم اعمال «نظارت شهرسازی» موجب خواهد شد تا کیفیت و شرایط زندگی در شهرهای کشور به ‏مرور بازهم کاهش یافته و امکان اصلاح و بهبود شرایط را در آینده اگر غیرممکن نسازد، بسیار مشکل خواهد نمود.‏

‏6- آگاهی جمعی از مدیران محترم وزارت راه و شهرسازی و به خصوص معاونت مسکن و ساختمان این وزارتخانه ‏نسبت به شرایط نامناسب فعلی و تلاش در راستای فراهم نمودن زمینه‎های لازم برای اعمال نظارت شهرسازی با ‏استفاده از توان و تخصص صاحبان حرفه‎ی شهرسازی، به فال نیک گرفته شده، جامعه‎ی مهندسان شهرساز کشور ‏آمادگی کامل خود را برای همه گونه همکاری اعلام می‎نمایند. در این رابطه برون سپاری امور و از جمله تشکیل و بهره ‏برداری از دفاتر خدمات شهرسازی پیشنهاد می‎گردد.‏

‏7- برای ورود جدی به امر مهم نظارت شهرسازی، فراهم ساختن شرایط لازم از قبیل تهیه و ابلاغ آیین نامه‎ها و ‏شیوه‎نامه‎های مورد نیاز ضروری بوده، پیشنهاد می‎گردد «شیوه نامه‎ی پیشنهادی نحوه‎ی فعالیت مهندسان شهرساز ‏دارای پروانه اشتغال به کار مهندسی» هرچه زودتر نهایی گردیده و توسط وزیر محترم راه و شهرسازی جهت اجرا، ابلاغ ‏شود.‏

‏8- یکی از فوری ترین اقدامات مورد نیاز، فراهم نمودن زمینه‎ی اعمال نظارت شهرسازانه بر احداث تک بناها توسط ‏مهندسان شهرساز می‎باشد. آمار رسمی مؤید این نکته‎ی بسیار مهم است که بین هفتاد تا هشتاد درصد تخلفات موضوع ‏ماده100 قانون شهرداری‎ها، ناشی از تخلفات شهرسازی از قبیل عدم رعایت سطح اشغال، میزان تراکم و غیره ‏می‎باشد. اعمال نظارت شهرسازانه بر تک ساختمان‎ها و به خصوص ساختمان‎هایی که شکل گیری آنها دارای تأثیر ‏چشمگیر بر بافت پیرامونی می‎باشد، می‎تواند به نحو مؤثری از بروز تخلفات جلوگیری نماید.‏

‏9- ایجاد محدودیت و تعیین شرایط ویژه برای انتخاب مدیران شهری و دیگر مدیران برای مصادر تخصصی ‏شهرسازی، یکی از ضرورت‎های فوری برای رفع مشکلات شهرسازی است. متأسفانه بسیاری از مدیران شهری فاقد ‏بینش و تفکر شهرسازی بوده و شهر را به جای یک کلیت منسجم و هماهنگ، مجموعه‎ای از تک بناهایی می‎دانند که ‏بدون هماهنگی در کنارهم قرار می‎گیرند. چنین تفکری یکی از دلائل مهم بروز شرایط نامطلوب فعلی است.‏

‏10- شرکت کنندگان در همایش ضمن تأکید بر ضرورت تهیه و ابلاغ هر چه زودتر قانون جامع شهرسازی و مقررات ‏ملی شهرسازی، عملیاتی نمودن سیاست های ابلاغی مقام معظم رهبری در بخش شهرسازی را خواستار بوده از ‏مقامات ذی‎ربط مسؤول مصرانه در خواست دارند با جدیت به تحقق سیاست های ابلاغی بپردازند. همچنین ارتقای ‏جایگاه «شهرسازی» در اصلاح مبحث دوم مقررات ملی ساختمان مورد تأکید می‎باشد.‏

‏11- علم «شهرسازی» و توان و تخصص«مهندسان شهرساز» متأسفانه در کشور ما مهجور مانده و  آگاهی آحاد ‏جامعه در خصوص نقش و اهمیت این رشته و صاحبان حرفه آن در کاهش مشکلات شهرهای کشور و همچنین حقوق ‏شهروندی بسیار کم است. امید است صدا و سیمای کشور به عنوان مهمترین رسانه‎ی ملی، فرهنگ سازی لازم را در ‏این زمینه به عمل آورد. ارتقای آگاهی آحاد مردم نسبت به حقوق خود در شهر می‎تواند تخلفات شهرسازی را به نحو ‏مؤثری کاهش دهد.‏

‏12- شهروندان شهرهای کشور در مقابل تخلفات گسترده ای که موجب تضییع حقوق شهروندان آنها می‎شود، بدون ‏حامی بوده و هیچ گروه و یا سازمانی از حقوق آنها حمایت و پشتیبانی نمی‎کند. مهندسان شهرساز می‎توانند به عنوان ‏دیده‎بان شهرها و اعمال نظارت شهرسازی به نمایندگی از حاکمیت، نقش وکیل مدافع شهروندان را در قبال تخلفات ‏گسترده ایفا نمایند. تحقق چنین وظیفه‎ای در راستای دیدگاه‎های اخیر وزیر محترم راه وشهرسازی مبنی بر ضرورت ‏شهرسازی شهروند - گرا خواهد بود.‏

‏13- شرکت کنندگان در همایش تأکید می‎نمایند که به موضوع «شهرسازی» و «مهندسان شهرساز» در قانون مدیریت ‏شهری و قانون برنامه‎ی ششم کشور در راستای تحقق و عملیاتی شدن «نظارت شهرسازی» توجه بیش‎تری مبذول ‏گردد.‏

‏14- پیشنهاد معاونت محترم امور عمرانی استانداری استان بوشهر مبنی بر استفاده از شهر بوشهر برای اجرای یکی از ‏الزامات پیشنهادی شهرسازی به عنوان پیلوت مورد استقبال قرار گرفت.‏

‏ در پایان شرکت کنندگان در گردهمایی از میهمان نوازی گرم و صمیمانه‎ی همکاران خود در سازمان نظام مهندسی ‏ساختمان استان بوشهر جهت برگزاری منظم سیزدهمین اجلاس تشکر و قدردانی نموده، مقرر گردید چهاردهمین ‏اجلاس در اردیبهشت ماه سال آینده در شهر زنجان و به میزبانی سازمان این استان برگزار گردد.‏